Hamburg in 13 songs

Naar aanleiding van het Hamburgnummer koos de redactie 13 representatieve songs: 

 

 1. Abwärts –Computerstaat (1980). Vergeet Kraftwerk en de Neubauten: voor de beste Neue Welle-muziek moest je begin jaren tachtig in Hamburg zijn. De Rote Armee Fraktion, de Koude Oorlog en The Cure – met een beetje goede wil hoor je ze allemaal in de muziek van Abwärts. De heren van Abwärts zijn nog altijd actief, maar hun beste periode situeerde zich toch begin jaren tachtig; tot bandleden FM Einheit en Mark Chung de groep verlieten, naar Berlijn trokken en Blixa Bargeld vervoegden bij de Einstürzende Neubauten.

https://www.youtube.com/watch?v=rDRNp-Jnq_E

 

2. Palais Schaumburg – Wir bauen eine neue Stadt (1981). Experimenteler en intellectualistischer dan Abwärts, is Palais Schaumburg Hamburgs best kept secret. New Yorkse avantgarde uit het Noorden van Duitsland.

https://www.youtube.com/watch?v=GI876rqao8A

 

3. Slime – Deutschland muss sterben (1981). Radicaal, extreemlinks en antifascistisch: zo klinkt de Hamburgse punkscene. ‘Deutschland muss sterben’ was tot begin 21ste eeuw in Duitsland bij wet verboden, omdat het tot geweld zou aanzetten. De titel van dit nummer is een verwijzing naar een gecontesteerd Hamburgs oorlogsmonument uit de jaren dertig.

https://www.youtube.com/watch?v=ID4lstARK0w

 

4. Die goldenen Zitronen – Für immer Punk (1987). Die goldenen Zitronen waren begin jaren negentig een van de uithangborden van de Hamburger Schule. Wat de Frankfurter Schule voor de filosofie was, was de Hamburger Schule met haar intellectualisme, Duitstalige teksten en links engagement voor de Duitse muziek. ‘Für immer Punk’ is het bekendste nummer van de Zitronen; geen Hamburger Schule, wel onversneden, nostalgische Karlsquell-romantiek uit de jaren tachtig. Zanger/tekstschrijver Schorsch Kamerun is ook bekend als theaterregisseur en hij publiceerde dit jaar zijn eerste (autobiografische) roman: Die Jugend ist die schönste Zeit des Lebens.

https://www.youtube.com/watch?v=6Ah_WAHZNYg

 

5. Blumfeld – You make me (1994). Volgens muziekjournalist Christoph Twickel introduceerde Blumfeld-zanger Jochen Distelmeyer Gilles Deleuze, William S. Burroughs en Sonic Youth in de Duitse popmuziek. Of het nu gaat om nerdmuziek voor eenzame filosofiestudenten of een slow op de fuif van de plaatselijke jeugdbeweging, Blumfeld is – voor wie de groep nog niet kent – een ontdekking.

https://www.youtube.com/watch?v=z2Hvj17mnog

 

 

6. Andreas Dorau – Girls in love (1996). Dorau werd in 1981 als 15-jarige beroemd met zijn NDW-hit ‘Fred vom Jupiter’.  Nog eens 15 jaar later volgde het onweerstaanbare ‘Girls in Love’, waarmee hij ook in Frankrijk een top 10-hit scoorde.

https://www.youtube.com/watch?v=8IBBbj5LyJs

 

7. Die Sterne – Was hat dich bloß so ruiniert (1996). Deze song van Hamburger Schule-groep Die Sterne werd onlangs gebruikt door de Oostenrijkse filmregisseuse Marie Kreuzer in Was hat uns bloß so ruiniert?, een film over de ondergang van drie BOBO-koppels (bohemian-bourgeois) anno 2016. ‘Was ging voran? / Was ist passiert? /Was hat Dich bloss so ruiniert?’

https://www.youtube.com/watch?v=_fkdSPz5nvQ

 

8. Tocotronic – Pure Vernunft darf niemals siegen (2007). Nog zo’n groep van de Hamburger Schule die haar politieke voorkeur nooit onder stoelen of banken heeft gestoken. Bij Tocotronic denken wij o.a. aan de Rote Flora, het legendarische Autonomes Zentrum in het Schanzenviertel – tot nader order in Hamburg nog steeds het centrum van anarchistisch en extreemlinks verzet.

https://www.youtube.com/watch?v=rzA8CtbTXBA

 

9. 1000 Robota – Hamburg brennt (2008). Op het eerste gezicht ziet dit Hamburgse trio eruit als een coverband van One Direction; hun stevige, monotone gitaarrock  klinkt evenwel een stuk potiger. Thans vooral nog te bewonderen via ‘Youtube’.

 

10. Wir sind Helden – Nur ein Wort (2010). Neen, de Helden zijn niet uit Berlijn afkomstig, wel uit Hamburg. Tegenwoordig is het stil rond Wir sind Helden, maar met ‘Nur ein Wort’ hadden ze in 2010 een stevige hit – met een vette knipoog naar Dylans ‘Subterranean Homesick Blues’.

https://www.youtube.com/watch?v=4g3NOF_CoSo

 

11. Udo Lindenberg – Durch die schweren Zeiten (2016). Wij zijn geen die hard-fans, maar deze ballad uit Lindenbergs laatste CD mag er best zijn. Nog een jaar of vijf, en der Udo wordt de Duitse Johnny Cash.

https://www.youtube.com/watch?v=hgwytOPOR5E

 

12. Beginner – Ahnma (2016). Wanneer Udo Lindenberg de koning van Sankt Pauli en de Reeperbahn is, dan is Jan Delay zijn kroonprins. Met Beginner (vroeger ‘Absolute Beginner’) stond hij in de jaren negentig aan de wieg van de Duitstalige hiphop. Tegenwoordig treedt hij zowel solo als met zijn buddies van Beginner op. Hoewel niet iedereen fan is van het vorige zomer uitgebrachte, eclectische ‘Ahnma’, werd het op Youtube toch al meer dan 23.000.000 keer aangeklikt.

https://www.youtube.com/watch?v=C6_Uk_2rkQg

 

13. Die Tüdelband – Ganz Goot (2016). In Hamburg wordt nog altijd in het Platduits gemusiceerd. Meer nog: de relatief kleine Platduitse muziekscene is alive and kicking. ‘Ganz Goot’ is de titelsong uit het recentste album van Hamburgs sympathiekste popgroep.

https://www.youtube.com/watch?v=pfC4ww_3QmA

 

Meer Hamburg in ons Hamburgnummer

Hamburg in twintig boeken

Hamburg in twintig boeken: de keuze van de redactie

.

Ernst BarlachDer gestohlene Mond (1948). Postuum verschenen roman van de beroemde Hamburgse schrijver-beeldhouwer Ernst Barlach (vermoedelijk geschreven in 1936/37), waarin hij op zijn manier voor een laatste keer afrekent met het bruine gevaar dat Duitsland destijds infecteerde.

Arne BellstorfBaby’s in Black: Astrid Kirchherr, Stuart Sutcliffe  and the Beatles (2010). Graphic novel over de tragische liefde tussen de Hamburgse fotografe Astrid Kirchherr en vijfde Beatle Stuart Sutcliffe die in 1962 op 21-jarige leeftijd overleed.

Wolfgang BorchertDraußen vor der Tür (1947). Soldaat Beckmann keert na de oorlog uit Siberië naar zijn geboortestad terug, waar niemand op hem zit te wachten. Het Kriegsheimkehrer-drama par excellence waarmee de jong gestorven Wolfgang Borchert beroemd werd.   

Thomas DavidNahaufnahme Luk Perceval: Gespräche mit Luk Perceval (2015). Prachtig interviewboek met Luk Perceval, die sinds 2009 als regisseur aan het Hamburgse Thalia-theater werkzaam is. Met veel fotomateriaal én een documentaire op DVD.

Karen DuveTaxi (2008). Een jonge vrouw begint te werken als taxichauffeur en raast door de Hanzestad. De doorbraakroman van voormalig Forum-auteur Karen Duve.

Hans FalladaWer einmal aus dem Blechnapf frisst (1932). Ex-gevangene en pechvogel Willi Kufalt komt in volle crisistijd in Hamburg terecht. En gaat ten onder. Maatschappijkritische roman van Fallada, die destijds door de nazi’s werd verboden.

Hubert FichteDie St. Paul Interviews (1978). Das Waisenhaus en Die Palette zijn Fichtes bekendste werken, maar dit boek van deze schrijver-antropoloog vol interviews met Reeperbahn-hoeren en pooiers leest nog altijd verrassend fris. Cult!

Ralph GiordanoDie Bertinis (1982). Wat Die Buddenbrooks voor Lübeck is, is deze vuistdikke, monumentale familiesaga die zich afspeelt in de jaren dertig en veertig, voor Hamburg.

Tino HanekampSo was von da  (2012). Coole, rockende en grappige Reeperbahn-roman van journalist en muziekclub-eigenaar Tino Hanekamp over een onvergetelijke 31ste december op de sündige Meile.

Patricia HighsmithThe American Friend (1977). Tom Ripley in het Noorden van Duitsland. Ooit nog verfilmd door Wim Wenders, met Denis Hopper en Bruno Ganz in de hoofdrollen.

Hanns Henny JahnnPerrudja (1929). In hetzelfde jaar dat Döblins Berlin Alexanderplatz verscheen, kwam ook deze 800-pagina’s dikke roman uit. Sprachgewaltig en sexuell umstritten – een roman zoals ze alleen in het interbellum werden geschreven. Heeft weinig met Hamburg an sich te maken, maar Hamburger Jahnn hoort gewoon in deze top 20 thuis. Deze maand verschijnt bij  Hoffmann und Campe een nieuwe uitgave.

Brigitte KronauerTeufelsbrück (2000). Virtuoos geschreven, sprookjesachtige roman over een amour fou, die zich afspeelt in Hamburg en in een villa op het Alte Land. De titel is een verwijzing naar de gelijknamige bekende aanlegsteiger aan de Elbe.

John Le CarréA most wanted man (2008). Thriller van bestseller-auteur Le Carré over terrorisme in de hanzestad. Verfilmd door Anton Corbyn, met Philip Seymour Hoffman en Willem Dafoe in de hoofdrollen.

Siegfried LenzArnes Nachlass (1999). De in Oost-Pruisen geboren Siegfried Lenz heeft veel over zijn Wahlheimat geschreven; het nog niet in het Nederlands vertaalde Arnes Nachlass over outsider Arne Hellmer is volgens ons zijn beste Hamburg-boek.

Hans Erich NossackDer Untergang (1948). Nossack thematiseerde als een van de eerste Duitse auteurs de bombardementen op Hamburg in deze dunne en nog altijd hallucinante autobiografische novelle.

Arno SchmidtSchwarze Spiegel (1951). Schmidts ik-verteller woont alleen in een zelfgemaakte hut op de Lüneburger Heide, in een totaal verwoeste wereld na Wereldoorlog III. Experimentele dystopie van misschien wel Duitslands belangrijkste naoorlogse auteur.

Heinz StrunkDer goldene Handschuh (2016). Strunk stond wekenlang in de bestsellerlijsten met deze roman over seriemoordernaar Fritz Honka. Bukowski op de Reeperbahn.

P.F. ThoméseJ. Kessels. The Novel (2009). Bizarre roadtrip van auteur Thomése met zijn favoriete personage J. Kessels naar de Reeperbahn. In 2015 verfilmd met Frank Lammers en Fedja van Huêt.

Uwe TimmDie Entdeckung der Currywurst (1993). Uwe Timms moderner Klassiker over Lena Brückner laatste oorlogsdagen in het kapotgebombardeerde Hamburg, en over hoe ze terloops de curryworst uitvindt. Voor wie minder tijd heeft: Isabel Kreitz verstripte versie van Timms succesroman is een schoolvoorbeeld van hoe op literaire werken gebaseerde graphic novels er zouden kunnen uitzien.

Benjamin von Stuckrad-BarreSoloalbum (1998). Cult-roman van de pop-generatie over een gebroken liefde, met als soundtrack het verzameld werk van Oasis. Dé roman die elke Duitse twintiger eind vorige eeuw moest hebben gelezen.

Meer Hamburg in ons Hamburgnummer

 

Presentatie Hamburgnummer in Hanse-office

hamburg-uitnod-jpgU bent van harte uitgenodigd op de voorstelling van het nieuwe Deus ex Machina nummer ‘HAMBURG’ in het Hanse-Office, midden in de Europese wijk in Brussel. Opgelet: de presentatie zal hoofdzakelijk in het Duits zijn met af en toe Engelse en Nederlandstalige bijdragen. Na afloop nodigt de Hanse-Office u uit om het glas te heffen op ‘HAMBURG’. Graag uw komst bevestigen vóór 11/11 via mail op events@hanse-office.de.

Die renommierte flämische Literaturzeitschrift Deus ex Machina stellt an diesem Abend ihre Hamburg-Ausgabe mit zahlreichen Texten von Hamburger Schriftstellerinnen und Schriftstellern vor.
Nach der Begrüßung durch Dr. Antje Flemming von der Kulturbehörde der Freien und Hansestadt Hamburg und einer Einführung von Wim Michiel (Deus ex Machina) werden einige Mitglieder des Forums Hamburger Autorinnen und Autoren aus ihren Werken lesen. Anschließend bitten wir zu einem Umtrunk.Wir würden uns freuen, Sie an diesem literarischen Abend im Hanse-Office begrüßen zu dürfen und bitten Sie um eine verbindliche Anmeldung bis zum 11. November unter events@hanse-office.de.

Hanse-Office
Avenue Palmerston 20
B-1000 Brüssel
Tel. +32-2-285.46-40

Over het nummer.